Việc siết chặt kiểm soát hàng giả tại Việt Nam: Bài học cho Gen Z và thị trường nội địa

Việc Chính phủ Việt Nam gần đây siết chặt kiểm soát hàng giả, hàng nhái, các kho hàng kém chất lượng và gian hàng livestream bán hàng đã gây nhiều chú ý và tranh luận trong dư luận. Mục tiêu công khai được nhấn mạnh là “bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng”, tuy nhiên nhiều ý kiến cho rằng đây chỉ là phần nổi của tảng băng, còn ẩn chứa những mục tiêu sâu xa hơn như thu hút vốn FDI, đặc biệt từ Hoa Kỳ, trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang dịch chuyển khỏi Trung Quốc.

Bài viết này sẽ phân tích khách quan các khía cạnh của sự việc, đồng thời rút ra những bài học quý giá dành cho thế hệ Gen Z – lực lượng trẻ đầy tiềm năng và cũng là người trực tiếp tham gia xây dựng thị trường và xã hội trong tương lai.

Theo Ban Chỉ đạo 389 quốc gia và các báo cáo gần đây, tình trạng sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng tại Việt Nam vẫn diễn biến phức tạp, thậm chí gia tăng trên môi trường thương mại điện tử. Các sản phẩm giả mạo đa dạng, từ sữa bột, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm đến quần áo, giày dép, túi xách… được bày bán công khai hoặc qua các kênh livestream với quy mô lớn.

Trước tình hình đó, Chính phủ đã chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, dẹp bỏ các kho hàng kém chất lượng và kiểm tra các gian hàng livestream. Nhiều cửa hàng, ki-ốt kinh doanh hàng giả đã bị đóng cửa, tạo ra sự chuyển biến tích cực trên thị trường.

Bên cạnh mục tiêu bảo vệ người tiêu dùng, việc siết chặt kiểm soát hàng giả còn nhằm tạo dựng môi trường kinh doanh minh bạch, lành mạnh để thu hút dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), đặc biệt từ Hoa Kỳ.

Trong bối cảnh nhiều tập đoàn lớn của Mỹ như Meta, Intel, NVIDIA, Apple… đang dịch chuyển chuỗi cung ứng khỏi Trung Quốc và tìm kiếm điểm đến thay thế, Việt Nam muốn trở thành lựa chọn hàng đầu. “Muốn mời phượng hoàng đến nhà thì nhà phải sạch” – câu nói ẩn dụ cho thấy Việt Nam cần tạo dựng môi trường kinh doanh sạch sẽ, không có hàng giả, hàng nhái để nâng cao uy tín và cạnh tranh quốc tế.

Tuy nhiên, việc này cũng đặt Việt Nam vào tình thế nhạy cảm với Trung Quốc, khi Mỹ từng cáo buộc Việt Nam là “trạm trung chuyển” hàng Trung Quốc để né thuế. Nếu không xử lý dứt điểm, Việt Nam có thể mất uy tín và cơ hội với các đối tác lớn.

Việc dẹp bỏ hàng giả, hàng nhái sẽ giúp bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp chân chính phát triển. Tuy nhiên, cũng có những hệ lụy không thể bỏ qua.

Khi hàng giả biến mất, giá hàng thật có thể tăng lên do thiếu sự cạnh tranh về giá. Điều này gây áp lực lên thu nhập của người dân, đặc biệt là nhóm thu nhập thấp vốn quen tiêu dùng hàng giá rẻ. Văn hóa tiêu dùng giá rẻ bị thách thức, dẫn đến khó khăn trong việc tiếp cận sản phẩm chất lượng.

Đây là bài toán khó cho các nhà quản lý và doanh nghiệp: làm sao vừa bảo vệ người tiêu dùng và doanh nghiệp chân chính, vừa đảm bảo tính khả thi về mặt kinh tế xã hội.

Việc “dọn tổ” sạch sẽ cũng mở ra cơ hội mới cho các ngành, lĩnh vực và địa phương hưởng lợi từ dòng vốn FDI mới. Các dự án đầu tư từ Mỹ và các đối tác lớn đang tăng lên, tập trung vào công nghiệp chế biến, chế tạo, dịch vụ lưu trú, xử lý chất thải, bất động sản, vận tải kho bãi…

Đây là cơ hội để Việt Nam nâng cao năng lực sản xuất, cải thiện môi trường kinh doanh và phát triển bền vững. Tuy nhiên, để không bị bỏ lại phía sau, các doanh nghiệp và người lao động cần nhanh chóng thích nghi, nâng cao trình độ và năng lực cạnh tranh.

Qua sự việc này, thế hệ trẻ Gen Z có thể rút ra nhiều bài học quan trọng:

• Ý thức về chất lượng và giá trị thực: Đừng chạy theo giá rẻ mà bỏ qua chất lượng, bởi sức khỏe và lợi ích lâu dài mới là điều quan trọng.
• Tầm quan trọng của sự minh bạch và đạo đức trong kinh doanh: Đây là nền tảng để xây dựng thương hiệu bền vững và tạo niềm tin với khách hàng.
• Khả năng thích nghi và học hỏi: Thị trường liên tục biến động, Gen Z cần trang bị kỹ năng, kiến thức để thích ứng và phát triển.
• Vai trò của công nghệ và thương mại điện tử: Hãy tận dụng công nghệ để tạo ra sản phẩm và dịch vụ chất lượng, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý và tiếp cận thị trường.
• Tinh thần trách nhiệm xã hội: Mỗi người tiêu dùng và doanh nghiệp đều có vai trò trong việc xây dựng thị trường lành mạnh, chống lại hàng giả và gian lận thương mại.

Việc siết chặt kiểm soát hàng giả tại Việt Nam là bước đi cần thiết để bảo vệ người tiêu dùng, nâng cao uy tín quốc gia và thu hút đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, đây cũng là bài toán phức tạp với nhiều mặt lợi và hại cần được cân nhắc kỹ lưỡng.

Thế hệ Gen Z – lực lượng chủ lực của tương lai – cần nhận thức rõ vai trò của mình trong việc xây dựng một thị trường minh bạch, bền vững và phát triển. Hãy học hỏi, thích nghi và hành động có trách nhiệm để góp phần tạo dựng một Việt Nam phát triển, hiện đại và đáng sống.

Bạn nghĩ gì về việc siết chặt kiểm soát hàng giả và tác động của nó? Hãy chia sẻ quan điểm và bài học của bạn để cùng nhau xây dựng thị trường tốt đẹp hơn!